نهمین جلسه هیأت اجرایی مرکزی جماعت دعوت و اصلاح ایران، امروز پنجشنبه در محل دفتر مرکزی جماعت برگزار شد.

در ابتدای این جلسه که با حضور مسؤولین هیأت‌های اجرایی استانها و معاونین مرکزی برگزار شد، استاد عبدالرحمن پیرانی، دبیرکل جماعت، با اشاره به مفهوم "حق" در آیه شریفه "وممن خلقنا امة یهدون بالحق و به یعدلون" گفت: حق، یکی از اسماء حسنای الهی است. به معنی یک مفهوم ثابت بلا شک، به معنی صدق، به معنی واجب و نقیض باطل وارد شده است. آیه شریفه می گوید بعضی از امت‌ها اینگونه‌اند؛ مردم را به حق هدایت می کنند و آن را معیار کارهای خود قرار می دهند. بر مدار حق می بینند و با معیار حق می‌سنجند.

اقبال لاهوری معتقد است که شریعت، سراپا عدل است و آنچه به عدالت نزدیکتر است، با شریعت خداوند تجانس دارد.

وی افزود: امتی و جمعی که حق را می‌شناسد و بیان می‌کند و به آن دعوت می‌کند، شایستگی برتربودن در میان امت‌ها و جمع‌ها را می‌یابد و البته وی صرف داشتن ادعای حقانیت و وفاداری به معیار عدالت کافی نیست.

وی در ادامه گفت: به عنوان جمعی که قرار است وظایف و مسؤولیت‌های خودمان را با دقت تحلیل کنیم، باید اندیشه برتر، اخلاق والاتر، مدیریت رشد یافته‌تر، تربیتی جامع‌تر و پسندیده‌تر، جماعتی مخلص‌تر و صادق‌تر و بهره و محصول باارزش‌تر داشته باشیم.

وی افزود: هدف رسالت پیامبر هم ساختن امت بهتر و برتر بود. كُنتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَتُؤْمِنُونَ بِاللَّـهِ»» درواقع بعثت پیامبر، نعمتی از جانب خدا بر نوع بشر بود. دین اسلام به مثابه دین حق، دین اعتدال و دین یسر و به عنوان کامل کننده ادیان پیشین برای رستگاری بشر و آزادی او از محدودیت‌های بشر ساخته نازل شده است:

«الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوبًا عِندَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَالْإِنجِيلِ يَأْمُرُهُم بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنكَرِ وَيُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّبَاتِ وَيُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَائِثَ وَيَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالْأَغْلَالَ الَّتِي كَانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنزِلَ مَعَهُ أُولَـٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (الأعراف: ١٥٧)»

اسلام آمد تکالیف شاق امت‌های پیشین را برداشت و بر «اغلال» به عنوان قید و بندهای اجتماعی ساخته و پرداخته زمامداران خط بطلان کشید.

به تعبیر قرآن: «.. یرید الله أن یخفف عنکم..» آسان کردن دینداری با وضع احکام و قوانین سهل و منطبق بر فطرت مصداق اراده خداوند متعال است.

وی ادامه داد: تسهیل و رخصتی که در موقعیت‌های ویژه در خصوص احکام مختلف فقهی و احیانا ساقط شدن وجوب برخی از آنها در بعضی موقعیت‌ها نشانه‌ای از همین یسر و تخفیف است و از عایشه أم المؤمنین -رضی الله عنها- روایت شده است که:

«مَا خُيِّرَ رَسوُل الله صَلّی اللهُ عَلیهِ وَسَلَّمَ بَيْنَ أَمْرَيْنِ إِلا اخْتَارَ أَيْسَرَهُمَا مَا لَمْ يَكُنْ إِثْمًا ، فَإِنْ كَانَ إِثْمًا كَانَ أَبَعْدَ النَّاسِ عَنْهُ …» پیامبر خدا صلی الله علیه وسلم هیچگاه بین دو کار مخیّر نشد، الا اینکه آسانتر آن دو را برمی‌گزید، مگر آنکه گناهی بر آن مترتب می‌شد.

وی در فراز دیگری از سخنانش به صعوبت باقی‌ماندن بر راه و ادامه صحیح آن اشاره کرد و اظهار داشت: چه بسا حفظ مجد و شکوه دشوارتر از کسب آن است. ما مکلف هستیم ضمن حفظ تراث و سنت، نو شدن مستمر را هم همواره مدنظر داشته باشیم. اصولا تعریفی از تاریخ، معطوف به مفهوم تغییر و تحول است. زمان و عصری که آمیخته با تغییر و تحول نباشد، زمان و عصر راکد است. برداشتی از مفهوم آیه «کل یوم هو في شأن» این است که همه، نیاز خود را از خدا می‌خواهند و خداوند پیوسته دست اندرکار آفرینش نو است و این تقدیر خداوند است که پی‌درپی به عرصه عمل می‌نشیند.

وی گفت: تغییر متناسب با زمان، مستلزم ظهور و بروز اجتماعی بیشتر و مشارکت وسیع‌تر است.

هنر حرکت اسلامی فقط همراهی در کنار امت نیست؛ بلکه باید دغدغه ایجاد اهداف برای امت را داشته باشد.

وی در ادامه به نقل مقاله جدید تحت عنوان: «حین یصبح النصر أخطر من الهزیمة» از فهمی هویدی، روزنامه‌نگار شهیر مصری گفت: شرایط اختناق ویژه‌ای که اخوان‌المسلمین در دوره‌های گذشته با آن مواجه بود، باعث غلبه بُعد تشکیلاتی و سازمانی بر بُعد فکری و ابداعی شخصیت رهبران شده بود، که ادامه این وضعیت می تواند برای حفظ پیروزی‌های اخیر در کشورهای بهار عربی مخاطره‌آمیز باشد.

وی در ادامه به اوضاع داخلی جماعت پرداخت و ضمن گلایه از نحوه حضور اجتماعی به ویژه در بعضی استان‌ها عنوان کرد: ما چیزی برای پنهان کردن نداریم و آنچه انجام می‌دهیم، کمترین حقی است که باید به شکل طبیعی از آن برخوردار باشیم.

وی در ادامه با اشاره به دو آیه شریفه «مَّا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّـهِ ۖ وَمَا أَصَابَكَ مِن سَيِّئَةٍ فَمِن نَّفْسِكَ ۚ وَأَرْسَلْنَاكَ لِلنَّاسِ رَسُولًا ۚ وَكَفَىٰ بِاللَّـهِ شَهِيدًا» (النساء: ٧٩) و «أَوَلَمَّا أَصَابَتْكُم مُّصِيبَةٌ قَدْ أَصَبْتُم مِّثْلَيْهَا قُلْتُمْ أَنَّىٰ هَـٰذَا قُلْ هُوَ مِنْ عِندِ أَنفُسِكُمْ إِنَّ اللَّـهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ (آل عمران: ١٦٥)» بیان داشت: خودانتقادی و مسؤولیت‌پذیری آموزه ارزشمندی است که می‌شود از این دو آیه استنباط نمود. وقتی صحابه از شکست احد شگفت‌زده می‌شوند، نص صریح قرآن، خود آنان را (با اشاره به سرپیچی از دستور پیامبر) مقصر می‌داند. نیز آدم و حوا ضمن آنکه شیطان را طبق آموزه خداوند به عنوان دشمن آشکار خود می‌شناختند، اما زمانی که با سؤال «أَلَمْ أَنْهَكُمَا»ی خداوند حکیم مواجه شدند، شیطان را مقصر معرفی نکردند، بلکه گفتند «ربنا ظلمنا أنفسنا» و مسؤولیت اشتباه و خطای خود را پذیرفتند. خوشبختانه جماعت در این حوزه کارنامه قابل دفاعی دارد و به جای اینکه در کمین کشف اخطاء و اشتباهات دیگران باشد، تلاش نموده است، بازخوانی فعالیت‌هایش را همواره مدنظر داشته باشد.

متأسفانه در مشرق زمین و نیز در کشور ما عادت بر این است که دنبال مقصر خارجی بگردیم. در دشمنی صهیونیسم با همه مسلمین تردیدی نیست، ولی اینکه غرب و صهیونیسم و دشمن خارجی را مسبب همه مشکلات خود بدانیم امر درستی نیست و باید قبول کرد که شیوه کشورداری و مدیریت زمامداران در ایجاد و استمرار بعضی مشکلات کشور نقش دارد.

وی در فراز پایانی سخنانش، از تشدید اختلافات فرقه‌ای در منطقه ابراز نگرانی کرد و گفت: اروپا پس از سپری کردن ناپلئون‌ها و هیتلرها، راه تفاهم و رشد و توسعه متوازن را در پیش گرفت و ادعاهای برتری نژادی و هویتی را در داخل خود کنار گذاشته است.

وی افزود: جماعت خوشبختانه در بحث مسائل اختلافی تا حدودی موفق عمل کرده است؛ در بحبوحه اقدامات و اظهارات بعضاً تفرقه‌افکنانه، باید میانه‌روی خود را حفظ کنیم و دچار آشفتگی نشویم.